Polski Ład został wprowadzony zaledwie kilka miesięcy temu po przejściu bardzo szybkiej ścieżki legislacyjnej i od początku zaczął sprawiać problemy praktycznie wszystkim – urzędnikom, księgowym, pracodawcom, pracownikom, osobom samozatrudnionym. Wiele osób nie miało pewności, jakie podatki i składki ma płacić, powstał ogromny chaos. W związku z czym oczywiste stało się szukanie jakiegoś rozwiązania, które pozwoli zoptymalizować koszty, w tym również koszty związane z podatkami. Jest to działanie jak najbardziej racjonalne i logiczne, ale obecnie też coraz trudniejsze.
Po ostatnich zmianach wiele osób zaczęło rozważać, jaka forma prowadzenia działalności jest najlepsza i czy w związku z tym nie należy zmienić formę prowadzenia działalności gospodarczej lub też ewentualnie formę opodatkowania. W Polsce wciąż niezwykle popularną formą jest jednoosobowa działalność gospodarcza zwana też samozatrudnieniem. Większość zawodów, wiele rodzajów działalności może być wykonywana w ten sposób zgodnie z zasadą swobody prowadzenia działalności gospodarczej poza wymienionymi w przepisach wyjątkami. Niestety w 2022 roku znacząco zmieniły się obciążenia związane z jej prowadzeniem, w tym wzrosła wysokość składki zdrowotnej, która obecnie nie jest już odliczana od podatku. Jednocześnie znacznie zwiększono kwotę wolną od podatku, co jest niewątpliwie dużym plusem dla osób prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą. Są to niektóre aspekty prowadzenia tej działalności, które trzeba brać pod uwagę, ale niewątpliwie nie jedyne, gdyż przy tak poważnej decyzji należy brać pod uwagę wszystkie czynniki. Działalność w tej formie niewątpliwie ma również inne zalety, zwłaszcza w zakresie kwestii formalnoprawnych. Na przykład rejestracja tego typu działalności odbywa się w sposób stosunkowo odformalizowany i bez opłat, co niewątpliwie stanowi plus, zwłaszcza w porównaniu z rejestracją spółek w Krajowym Rejestrze Sądowym. Można również wówczas stosować uproszczoną ewidencję podatkową. Jeśli ktoś ma takie życzenie, może samodzielnie prowadzić własną księgowość, choć oczywiście ma również możliwość korzystać z pomocy biura rachunkowego lub księgowej, ale koszty takiej obsługi są znacząco niższe niż w przypadku spółek.
Druga najpopularniejsza forma prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce to spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, czyli sp. z o.o. Jest to również rozwiązanie, które oczywiście ma swoje wady i zalety. Nieco inaczej wygląda kwestia płacenia składki zdrowotnej, gdyż nie ma obowiązku płacenia składki zdrowotnej za wspólników (chyba że spółka jest jednoosobowa, wtedy tak), ale za to należy płacić składkę zdrowotną za członków zarządu. Wysokość tej składki wynosi 9 % wynagrodzenia z tytułu pełnienia funkcji prezesa lub członka zarządu. W przypadku sp. z o.o. istnieje jednakże problem podwójnego opodatkowania, gdyż spółka jako osoba prawna ma obowiązek płacić podatek dochodowy od osób prawnych, który występuje w stawce podstawowej 19 % oraz obniżonej – 9 % dla podatników, których przychody w roku podatkowym nie przekroczyły kwoty 1 200 000 euro. Natomiast wspólnicy sp. z o.o. muszą jeszcze zapłacić podatek dochodowy od wypłaconych dywidend, które są częścią zysku przekazywaną wspólnikom stosownie do wielkości ich udziałów.
Pewnym utrudnieniem przy sp. z o.o. jest konieczność sporządzenia umowy spółki w formie aktu notarialnego oraz to, że trzeba ją zarejestrować w Krajowym Rejestrze Sądowym, co wiąże się z kosztami oraz koniecznością poświęcenia dodatkowego czasu. Przy spółce z o.o. niezbędne jest również wniesienie kapitału zakładowego w wysokości przynajmniej 5000 zł. Jest też wymóg prowadzenia pełnych ksiąg rachunkowych, co generuje wyższe koszty prowadzenia działalności oraz obowiązek składania sprawozdań finansowych każdego roku. Plusem z kolei jest również ograniczona odpowiedzialność wspólników za zobowiązania spółki.
Trudno jest jednoznacznie powiedzieć, która z tych form jest lepsza, gdyż wpływa na to wiele czynników. Każdy może też mieć różne oczekiwania, dla jednych najważniejsze są koszty, dla kogoś innego zniechęcające mogą być rozbudowane formalności przy spółkach lub problemy z dziedziczeniem działalności jednoosobowej czy te dotyczące odpowiedzialności za zobowiązania. Polski Ład wprowadził dużo zamieszania, m.in. w sprawach dotyczących podatków, ulg podatkowych i składki zdrowotnej. Szczególnie dużo zamieszania wywołuje ta ostatnia, gdyż jej wysokość dla osób prowadzących jednoosobową działalność znacznie wzrosła, co z kolei uatrakcyjniło spółki. Część osób liczyło również na ulgę dla klasy średniej, która z kolei ma zostać zlikwidowana. Trudno jest obecnie podjąć długofalowe i racjonalne decyzje, zwłaszcza, że zmiany następują szybko i nie zawsze są przemyślane. W wielu wypadkach warto trochę poczekać, bo nie wiadomo, co będzie niedługo, ale zawsze dobrze mieć alternatywę. Obecnie w związku z Polskim Ładem wiele osób zmieniło formę, najczęściej nastąpiło to właśnie jako przekształcenie jednoosobowej działalności gospodarczej w spółkę z o.o., czasem w prostą spółkę akcyjną.