Od 2018 r. w polskim prawie istnieje tzw. działalność nierejestrowana. To idealne rozwiązanie dla osób, które prowadzą drobną działalność zarobkową, ponieważ nie muszą one rejestrować działalności gospodarczej. Kto może prowadzić działalność nierejestrowaną i na czym to polega?
Działalność nierejestrowana — kiedy możesz ją prowadzić?
Działalność gospodarcza to działalność zorganizowana, mająca charakter zarobkowy, prowadzona w sposób ciągły i we własnym imieniu. Nawet jeżeli prowadzoną działalność charakteryzuje powyższe cechy, to wyjątkowo, ze względu na niski poziom przychodów, nie jest uznawana za działalność gospodarczą.
Działalność nierejestrowaną mogą prowadzić osoby:
- Których przychody z działalności nie przekroczą 50% kwoty minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w danym roku, czyli w 2023 r.: od 1 stycznia do 30 czerwca, w żadnym miesiącu nie przekroczą 1745 zł, a od 1 lipca do 31 grudnia, w żadnym miesiącu nie przekroczą 1800 zł;
- w okresie ostatnich 5 lat nie wykonywały działalności gospodarczej.
Przepisy przewidują jeden wyjątek od wymogu niewykonywania działalności gospodarczej w ostatnich 60 miesiącach. Osoba fizyczna może wykonywać działalność nierejestrową, nawet jeżeli pomiędzy 30 kwietnia 2013 roku a 29 kwietnia 2018 roku wykonywała działalność gospodarczą, pod warunkiem że:
- Pomiędzy 30 kwietnia 2017 roku a 29 kwietnia 2018 roku nie była wpisana do CEIDG;
- Jej wpis do CEIDG został wykreślony przed 30 kwietnia 2017 roku.
W praktyce oznacza to, że jeżeli działalność gospodarcza była wykonywana poza granicami Polski, to nie ma to wpływu na prawo do wykonywania działalności nierejestrowej w Polsce.
Kiedy działalność trzeba zarejestrować?
Istnieją takie rodzaje działalności, które pomimo uzyskiwania niewielkich przychodów, należy zarejestrować. Należą do nich te, które:
- Wymagają zezwolenia, koncesji albo wpisu do rejestru działalności regulowanej;
- Zostały zdefiniowane w przepisach jako działalność gospodarcza w rozumieniu ustawy — Prawo przedsiębiorców.
Przykładami takiego rodzaju działalności są: ochrona osób lub mienia, lub działalność detektywistyczna.
Czy działalność nierejestrowaną może prowadzić każdy?
W zasadzie jedynym ograniczeniem dotyczącym tego, kto może prowadzić działalność nierejestrowaną, jest to, że mogą ją prowadzić wyłącznie osoby fizyczne.
Działalność nierejestrowana — korzyści
- Brak konieczności zgłaszania działalności w ewidencji przedsiębiorców (CEIDG), urzędzie skarbowym i GUS (nie będziesz potrzebować numerów identyfikacyjnych NIP i REGON);
- Nie płacenie składek na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne ani ubezpieczenia zdrowotne z tytułu działalności gospodarczej;
- Brak konieczności płacenia comiesięcznych (albo kwartalnych) zaliczek na podatek;
- Brak podatku VAT;
- Brak konieczności prowadzenia skomplikowanej księgowości Wystarczy uproszczona ewidencja sprzedaży.
Działalność nierejestrowana — obowiązki
Od momentu podjęcia działalności nierejestrowej, należy:
- Prowadzić uproszczoną ewidencję sprzedaży;
- Rozliczać przychody z działalności nierejestrowej (po odliczeniu kosztów) w zeznaniu rocznym PIT-36, według skali podatkowej;
- Przestrzegać praw konsumentów;
- Wystawiać faktury lub rachunki na żądanie kupującego.